Rani oblik moderne violine sa 3 žice, sa štimom g, d1, a1 nastao je oko 1520. godine u okolini Milana. Taj oblik može da se opiše kao kombinacija obeležja rebeka (3 žice, hvatnik bez pragova, čivije sa strane) i lire da bračo (oblik korpusa, f-otvori, odvojen vrat).
Prema dosada poznatim svedočanstvima, ime insrumenta se javlja najpre u francuskom obliku (vyollons, 1523.), a zatim i u italijanskom (violino 1538.), ali u početku ne označava samo violinu, nego čitavu njenu instrumentalnu porodicu! Oko 1550. godine, povećao se broj žica na 4. Već 1551. nalazimo u popisima “male i velike violine”, godine 1553. jednu “tenorviolinu”, a 1570. “sopranviolinu” i “kontrabas”. Među najstarije sačuvane primerke violina ubrajaju se instrumenti koje je napravio Gaspar da Salo. Klasičan oblik violini su dali tek krajem XVI beka, majstori kremonske škole, Andrea Amati i njegovi sinovi, Antonio i Đirolamo, i naročito Nikola, Đirolamov sin, a Stradivari, kao nastavljač tradicije ove porodice, dovodi violinu do njenih definitivnih proporcija, dajući joj smelost i lepotu linija koje su ostale neprevaziđene do danas! U XVII i prvoj polovini XVIII veka, gradnja gudačkih instrumenata doživljava svoj najveći procvat, ponajviše delatnošću italijanskih, nemačkih i francuskih graditelja i kasnije škola koje su iz toga nastale, kao tekovine jedne epohe!
Vodeća zemlja u gradnji gudačkih instrumenata je bila Italija, sa školama u Breši (G.da Salo, P.Mađini), Kremoni (Amati, Gvarneri, Stradivari, Bergonci), Veneciji (Montanjana, Gofriler, Serafin), zatim u Rimu, Firenci i Bolonji. U isto vreme, visok domet dostižu i graditelji škola u Tirolu (Jakob Štajner) i Mitenvaldu (familija Kloc).
Klasični italijanski modeli su bili uzor francuskim graditeljima, čiji su glavni centri bili Mirekur (familija Lipo) i Pariz (Vijom, Boke, Pjerar, Ležen). Negde je ostalo zabeleženo da su u Francuskoj tog doba, violine iz Kremone bile toliko cenjene, da su izvesna društva “simfoničara” primala među svoje članove samo one muzičare koji su imali instrumente kremonskog porekla! Tirolska škola je ostavila trag u Saskoj (Kligental). Engleski majstori su u početku takođe sledili tirolski stil, (P.Vemsli), da bi kasnije prihvatili italijanske modele (B.Benks).
Sredinom XVII beka, javlja se dekadencija u gradnji gudačkih instrumenata, uvođenjem serijske proizvodnje i mehanizacije u proces izrade! Prva fabrika violina je stvorena 1790 godine u Mirekuru, a zatim u Kligentalu, Mitenvaldu i td. U tim sredinama su utemeljene i otvorene stručne škole za obučavanje graditelja gudačkih instrumenata. Institucija oglednog tipa je stvorena i u Kremoni, 1937 godine.
Što se tiče našeg podneblja, prvi graditelji muzičkih instrumenata u Srbiji se javljaju u drugoj polovini XIX veka. Među prvima koji su došli u Beograd, davne 1887. godine, bio je Anton Braun iz Segedina, učenik Ferdinanda Homolke. Njegove violine su imale tamni crveno-smeđi lak, a rađene su po Stradivarijevom modelu. Oko 1890. godine, u Beograd je došao odličan italijanski graditelj Fasola, koji je prešavši u pravoslavlje, uzeo ime Vlada Toskanović. On je izgradio jednu violinu za španskog kralja Alfonsa XIII, jednu za persijskog šaha, ukrašenu sedefom, jednu za kralja Aleksandra Obrenovića i citru za kraljicu Dragu Mašin. Kuriozitet vezan za ovog majstora je da je pravio violine samo sa donjim uglovima i taj model je prozvao “Aleksandar model”.
Prvi graditelji muzičkih instrumenata koji su rođeni u Srbiji, bili su braća Kosta i Dragoslav Dimitrijević. Stariji brat, Kosta, gradio je gudačke instrumente i klavire. Konstruisao je nov model violine “DO-DO-RA-RA”, koji je patentirao u zemlji i inostranstvu, a sačuvane su samo 4 njegove eksperimentalne violine. Njegov brat Dragoslav Dimitrijević je izučio zanat kod Adama Dencingera u Novom Sadu, a 1902. je otišao u Marknojkirhen, gde je diplomirao na Državnoj školi za gradnju gudačkih instrumenata. U Beogradu je otvorio radionicu 1909. godine.
Između dva svetska rata, u Beogradu su radili graditelji gudačkih instrumenata i tambura: Kalman Ajhler, Andrija Tot, Stevan Kudlik, Jozef Krojcinger. Od priznatih graditelja tog doba bio je i državni majstor Karlo Paržik, koji je osnovao Atelje za gradnju gudačkih instrumenata i u saradnji sa svojom ćerkom Lidijom gradio instrumente po modelu Stradivarija i Gvarnerija del Gesu. Tvorac je oscilatorne teorije građenja violina.
Od graditelja srpskog porekla koji nisu živeli i radili u Srbiji, spomenuo bih Bogdana Milankovića iz Sarajeva, koji je stvorio svoju akustičku teoriju i po istoj gradio svoje instrumente. Takođe vredan pažnje je i Nikola Vasić iz Zvornika, majstor svetskog glasa. Učio je kod Adama Dencingera u N.Sadu, zatim neko vreme radio kod Dragoslava Dimitrijevića u Beogradu, da bi posle završene Državne škole u Marknojkirhenu otišao u Prag i radio u radionici čuvenog Karla Dvoržaka. U toku Prvog svetskog rata, prebegao je i Rusiju i radio u Saratovu, pa odatle otišao u Mandžuriju, Kinu i Japan, da bi se 1922. godine nastanio u SAD (u Baltimoru), gde je stekao veliku reputaciju. Nikola Vasić je po narudžbini sagradio violine za mnoge umetnike, među kojima su bili Elman, Hajfec i Krajsler.
